UvA is thuisbasis voor een van de drie deelgebieden: Mediastudies
2 juli 2014
CLARIAH staat voor Common Lab Research Infrastructure for the Arts and
Humanities en omvat een consortium van veertig onderzoeksinstellingen.
Het doel van CLARIAH is om grote hoeveelheden data en software uit verschillende
disciplines aan elkaar te koppelen en doorzoekbaar te maken. De nieuwe digitale
infrastructuur is bedoeld om grote discipline-overschrijdende vragen te
onderzoeken over cultuur en maatschappelijke verandering. Binnen CLARIAH zijn
drie deelgebieden onderscheiden: sociaal-economische geschiedenis,
taalwetenschap en mediastudies.
UvA-hoogleraren Julia Noordegraaf en José van Dijck vervullen een
voortrekkersrol in het deelgebied Mediastudies, samen met collega’s Maarten de
Rijke en Cees Snoek van het Instituut voor Informatica van de FNWI en het
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Zij zullen met collega’s digitale
instrumenten gaan ontwikkelen die het mogelijk maken om grote tekst- beeld-
geluid- en gestructureerde databestanden te doorzoeken.
Een voorbeeld van zo’n instrument is TROVE: een multimediale zoekmachine die
wetenschappers in staat stelt om de verspreiding van informatie te analyseren in
verschillende media, door de tijd heen. TROVE is telescoop en microscoop in één:
een analyse van langere termijnontwikkelingen in de beeldvorming over
bijvoorbeeld arbeidsmigranten kan worden gecombineerd met een inhoudelijke
analyse van individuele programma’s, artikelen of tweets.
CLARIAH levert de infrastructuur voor de paradigmaverschuiving binnen de
geesteswetenschappen. Digital Humanities wordt door veel onderzoekers
als de belangrijkste ontwikkeling binnen geesteswetenschappen gezien, maar tot
nu toe was het niet goed mogelijk om de toenemende hoeveelheid digitale data uit
de afzonderlijke vakgebieden in samenhang te zien.
De UvA heeft de afgelopen jaren al flink geïnvesteerd in Digital Humanities; via
het project Creative Amsterdam: An E-Humanities Perspective (CREATE)
(www.cchi.uva.nl/create) en via het
Centre for Digital Humanities
(http://www.centrefordigitalhumanities.nl)
waar, in samenwerking met KNAW en VU, diverse onderzoeksprojecten zijn verricht
op het snijvlak van Geesteswetenschappen, ICT en creatieve industrie en een
minorprogramma is ontwikkeld om een nieuwe generatie digitale
geesteswetenschappers op te leiden.