Pieter Bruegel was de laatste grootmeester van een traditie die begon met Jan van Eyck en diens tijdgenoten. Bruegels werk is vooral geworteld in de kunst van zijn beroemde voorganger Hiëronymus Bosch, maar toen hij eenmaal zijn eigen beeldtaal had gevonden ontpopte hij zich als een radicale vernieuwer, die nieuwe vormen vond voor oude ideeën. Bruegel schonk oude wijn in nieuwe zakken, dat was zijn grote verdienste. Dat bijzondere talent komt tot uiting in beroemde werken als De toren van Babel, De jagers in de sneeuw, De boerenbruiloft en De blinde leidt de blinden.
Bruegel schilderde in een van de roerigste perioden uit de geschiedenis van de Nederlanden, het decennium waarin de Beeldenstorm plaatsvond en de Opstand uitbrak. Bruegel reageerde nadrukkelijk op de chaos en het geweld, maar bewaarde altijd enige afstand en was nooit uitgesproken partijdig, want in deze wegbereider school een behoudende geest: aan de vooravond van het wonderjaar 1566 – het jaar van de Beeldenstorm, waarin de wereld op z’n kop werd gezet – schiep hij met De maanden een cyclus van rust en orde, waar alles zijn vaste beloop heeft. Maar juist vanwege dat impliciete engagement, door die blik van terzijde, is zijn kunst nooit versleten geraakt en heeft ze haar zeggingskracht behouden. In deze cursus onderzoeken we de betekenis van dit oeuvre, toen en nu, van binnenuit, in het oog van Bruegels Beeldenstorm.
| 15 februari | Prof. dr. Hugo van der Velden, Bruegels jaar |
| 22 februari | Dr. Machtelt Brüggen Israëls, Bruegel in Rome |
| 1 maart | Prof. dr. Hugo van der Velden, Bruegels woord |
| 8 maart | Dr. Arjan de Koomen, Bruegel en de dood |
| 15 maart | Prof. dr. Hugo van der Velden, Bruegels grauw |
| 22 maart | Symposium van 11.00-16.30 uur |
-
Symposium Pieter Bruegel
10.30 uur inloop 11.00 uur Welkom, Hugo van der Velden 11.15 uur Manfred Sellink, Museum voor Schone Kunsten, Gent, Zelf Bruegels ontdekken 11.45 uur Reindert Falkenburg, New York University, Abu Dhabi, Lente bij Bruegel 12.15 uur Friso Lammertse, Rijksmuseum, Amsterdam, Bruegel, humor en tijd 12.45 uur Lunch, inbegrepen in het programma 13.45 uur Tine Meganck, Vrije Universiteit, Brussel, Verzamelen, kunst en politiek in Bruegels Val van de opstandige engelen 14.15 uur Dorien Tamis, ad interim Bonnefanten, Maastricht, Bruegels Zeven hoofdzonden 14.45 uur Theepauze 15.15 uur Floris Tilanus, tekenaar, Amsterdam, Bruegel blond en lichtvoetig 15.45 uur Arjan de Koomen, Bruegel en de Dood: een postscriptum 16.00 uur Hugo van der Velden, Pieter Bruegels seriemoordenaars 16.15 uur Afsluiting en vooruitblik, Machtelt Brüggen Israëls 16.30 uur Einde symposium
Docenten
Faculteit der Geesteswetenschappen
Capaciteitsgroep Kunstgeschiedenis
Faculteit der Geesteswetenschappen
Capaciteitsgroep Kunstgeschiedenis
Data, tijd, locatie en prijs
- 15 februari t/m 15 maart van 14.00-16.00 uur; de zaal is open vanaf 13.15 uur.
- Lutherse Kerk (Aula UvA)
- Er is geen livestream, wel kunt u de colleges later nog terugkijken via Canvas. Het symposium wordt niet opgenomen.
- € 190 voor reguliere cursisten / € 171 voor AUV-leden.
Aanbevolen literatuur
- Manfred Sellink, Bruegel. Het volledige werk, Brussel [Ludion] 2011
Dit boek geeft een helder chronologisch overzicht van Bruegels volledige oeuvre. Het is niet meer verkrijgbaar, maar zal als pdf via Canvas worden aangeboden. Dit boek is vooral te gebruiken als naslagwerk.
- Elizabeth Honig, Pieter Bruegel and the idea of Human Nature, Londen [Reaktion Books] 2019
Uit dit boek lezen we een hoofdstuk per week. Voor ieder college zal aanvullende relevante literatuur worden aangeboden, als pdf via Canvas.
Inside Bruegel (website)
Een belangrijk deel van Bruegels schilderijen is op voortreffelijke wijze digitaal ontsloten op Inside Bruegel. Het betreft de schilderijen uit het Kunsthistorisches Museum in Wenen, het Metropolitan Museum of Art in New York, het Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam, Museum Mayer van den Bergh in Antwerpen, de verzameling Lobkowicz in Praag en de verzameling Reinhart in Winterthur. Alles is te zien tot in spectaculair detail!
In de reeks Kunstgeschiedenis in de Aula stond in het voorjaar van 2020 de schilder Simone Martini centraal. Vanwege de corono-pandemie kon het afsluitende symposium destijds niet doorgaan. Op 23 november vond dit symposium alsnog plaats.
Publieksprogramma Geesteswetenschappen
Deze lezingenreeks maakt deel uit van het publieksprogramma van de Faculteit der Geesteswetenschappen. Naast bijzondere lezingen- en collegereeksen omvat het publieksprogramma ook Open UvA-colleges. Het publieksprogramma is bedoeld voor alumni, werknemers die bijscholing wensen en alle anderen met interesse in kunst, cultuur, filosofie, taal en literatuur, geschiedenis en religie.