In 1986 publiceerde Donald Olsen zijn baanbrekende boek The City as a Work of Art. London, Paris, Vienna. Olsen beweerde dat de moderne 19de-eeuwse metropolen niet alleen aantrekkelijk waren als centra van werkgelegenheid, vermaak en emancipatie, maar ook vanwege hun schoonheid. Nieuwbouw werd onderworpen aan strikte esthetische regimes en historische gebouwen werden beschermd als monument. De straat- en pleinwanden en de inrichting van de publieke ruimte, kortom, de stad zélf werd opgevat als een totaal-kunstwerk. Artistieke scholing van architecten, stedenbouwers, maar ook van het publiek, dat immers de stedelijke ruimte gebruikte, was belangrijker dan ooit om de stad als kunstwerk op waarde te schatten.

In dit college analyseren we de historische en actuele praktijk van esthetische regie van erfgoed en nieuwbouw. Wie bepaalt wat schoonheid is en volgens welke criteria? Wanneer is een gebouw het ‘waard’ om een monument te zijn? We bestuderen het institutionele kader (zoals internationale verdragen, nationale wetgeving) en zijn historische en theoretische achtergrond. Ook besteden we aandacht aan de keerzijde van esthetische regie, die gepaard kan gaan met grootschalige sloop of met het uitsluiten van groepen die ‘detoneren’, vanwege hun andere smaak of stedelijke leefwijze.

Data, tijd(en), locatie en prijs

• 13 april t/m 18 mei 2026
• op maandag en tweemaal op donderdag
• maandag 11.00-13.00 uur en tweemaal op donderdag van 11.00 - 13.00 uur
• Oudemanhuispoort C2.17 (maandag) en F0.01 (donderdag)
• cursusprijs: € 210 (AUV-leden € 189)

Belangrijk om te weten

• De aanmelddeadline voor dit Open UvA-college is 19 maart 2026.
• U volgt dit Open UvA-college als toehoorder. Dit betekent dat u alleen de hoorcolleges mag volgen (geen werkcolleges), geen tentamen doet en geen studiepunten behaalt. 
• Dit vak maakt deel uit van het reguliere onderwijsaanbod van de UvA. Er kunnen voor en tijdens de collegereeks wijzigingen in het rooster optreden; raadpleeg daarom altijd het rooster voor het college begint, zie: rooster.uva.nl

Docenten

Aanbevolen literatuur

• Donald Olsen, The city as a work of art. London, Paris, Vienna (Yale University Press 1986), ook als ebook in de UvA bibliotheek
• Esther DaCosta Kaufmann, Dividing Paris. Urban renewal and social inequality, 1852-1870 (Princeton University Press 2023), ook als ebook in de Uva bibliotheek
• Hanneke Ronnes en Wouter van Elburg, Sloop. Utopie en protest in Amsterdam van 1800 tot nu (Uitgeverij Panchaud 2024)
• René Boer, Smooth city. Against urban perfection, towards collective alternatives (Uitgeverij Valiz 2023)
• Verdere literatuur wordt op Canvas bekendgemaakt.

Publieksprogramma Geesteswetenschappen

Dit Open UvA-college maakt deel uit van het publieksprogramma van de Faculteit der Geesteswetenschappen (FGw). Naast Open UvA-colleges omvat het publieksprogramma ook bijzondere lezingen en collegereeksen van emeriti. Het publieksprogramma is bedoeld voor alumni, medewerkers die bijscholing wensen en alle anderen met interesse in kunst, cultuur, filosofie, taal en literatuur, geschiedenis en religie.

Bekijk het publieksprogramma